Khó Thở ! nguyên nhân, phỏng đoán bệnh và cách khắc phục

Khó thở xuất hiện thường xuyên là dấu hiệu cơ thể của bạn đang gặp vấn đề. Khi hệ hô hấp hoạt động kém sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và sinh hoạt bình thường. Khó Thở ! nguyên nhân, phỏng đoán bệnh và cách khắc phục

Tuy nhiên, nếu khó thở không phải là một triệu chứng bệnh nguy hiểm thì bạn có thể xử trí ngay tại nhà với một vài mẹo chữa khó thở dưới đây! Cùng tìm hiểu nhé!

>>>> đọc thêm : shop hoa lan hồ điệp tại Xuân Khánh Cần Thơ

1. Khó thở có thể là triệu chứng của những căn bệnh nào?

Khó thở bản chất không phải là một căn bệnh. Nó là một dấu hiệu của bệnh liên quan đến vấn đề sức khỏe đang gặp. Khó thở có thể biểu hiện tồn tại ở dạng cấp tính hay mãn tính. Để tìm được đâu là giải pháp điều trị thích hợp bạn cần tìm hiểu nguyên nhân của triệu chứng khó thở này là gì?

1.1. Có thể bạn đã bị viêm phổi

Viêm phổi là một dạng nhiễm trùng phổi, căn bệnh rất phổ biến mỗi khi thay đổi thời tiết hoặc cơ thể bị lạnh trong một thời gian dài. Nguyên nhân gây ra viêm phổi do các vi sinh vật như virus, vi khuẩn hay nấm. Viêm phổi có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng người bệnh.

Viêm phổi xuất hiện ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi và người lớn trên 65 tuổi là đối tượng dễ mắc viêm phổi nhất do sức đề kháng yếu. Bên cạnh đó những người thường xuyên hút thuốc lá hay uống rượu bia, đồ lạnh cũng có nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi. 

Một số triệu chứng phổ biến của viêm phổi như khó thở, ho, sốt, tức ngực, mệt mỏi, buồn nôn, tiêu chảy…Bên cạnh đó những biến chứng như áp xe phổi, tụ dịch màng phổi, vi khuẩn trong máu cũng rất dễ xuất hiện. 

1.2. Bạn từng có tiền sử bị hen suyễn?

Hen suyễn có nguyên nhân từ viêm và hẹp đường thở và là một dạng phổi mãn tính. Khi đường dẫn khí trong cơ thể bị viêm khiến cho các chất nhầy xuất hiện làm cho khí không lưu thông được gây nên khó thở. Người mắc bệnh hen suyễn rất khó để điều trị dứt điểm tuy nhiên vẫn có thể hạn chế những cơn hen xuất hiện và tránh những biến chứng bằng thuốc. 

Các dấu hiệu của bệnh hen suyễn gồm:hơi thở gấp, thở khò khè, khó thở kèm theo các cơn ho. 

1.3. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cũng có thể gây khó thở

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính còn gọi là COPD. Đây vốn là một dạng tiến triển của bệnh phổi. Căn bệnh này gây khó khăn cho không khí ra vào trong phổi khiến người bệnh cảm thấy khó thở. 

Ho nhiều kèm theo chất nhầy, thở gấp, thở khò khè, khó thở, mệt mỏi, cân nặng tụt là những dấu hiệu của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Căn bệnh có thể điều trị bằng cách phẫu thuật làm giảm thể tích phổi hay cấy ghép phổi. 

1.4. Dấu hiệu của ung thư phổi

Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do ung thư hiện nay. Căn bệnh này rất nguy hiểm bởi nó làm suy yếu hệ hô hấp và miễn dịch trong cơ thể, nếu không điều trị kịp thời các tế bào ung thư xâm lấn khiến cho người bệnh tử vong nhanh chóng. 

Ung thư phổi tế bào không nhỏ và ung thư tế bào nhỏ là hai loại ung thư phổi chính hiện nay. Trong đó tế bào nhỏ là nguyên nhân của 85% ca ung thư phổi. Ngoài nó cũng là nguyên nhân gây ung thư tuyến tụy, ung thư biểu mô tế bào vảy. Những dạng phổ biến nhất của bệnh còn có ung thư tuyến tiền liệt. 

Một số triệu chứng của bệnh ung thư phổi có thể nhận diện như thường xuyên khó thở, hơi thở ngắn, gấp, thở yếu, đứt quãng, đau tức ngực, khàn tiếng, sụt cân nhanh và ho ra máu. Bệnh ung thư nếu phát hiện sớm tỷ lệ chữa khỏi rất cao. Tùy theo tình trạng của người bệnh có thể tiến hành phương pháp phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị. 

1.5. Khó thở do bị tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phổi là một triệu chứng liên quan đến sự xuất hiện bất thường của không khí ở giữa phổi và màng phổi. Căn bệnh này gây nên sự suy giảm chức năng phổi một phần hoặc hoàn toàn, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Có nhiều nguyên nhân gây tràn khí màng phổi. Phổ biến nhất là các chấn thương ngực khi bị đâm hay vết thương hoại tử, bệnh nhân có tiền sử bị bệnh phổi hoặc do các dụng cụ hỗ trợ hô hấp. Hiện tượng tràn khí màng phổi thường xuất hiện ở những người hút thuốc lá, những bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hay còn gọi là COPD và những người mắc hội chứng suy giảm miễn dịch.

Các dấu hiệu phổ biến của tràn khí màng phổi có thể nhận diện như: hơi thở ngắn, khó thở, mồ hôi ra nhiều, đột ngột đau tức ngực. Những người bị chuẩn đoán mắc tràn khí màng phổi nên thường xuyên theo dõi sức khỏe và tránh đi máy bay hay lặn sâu.

1.6. Tình trạng thuyên tắc phổi cũng gây khó thở

Thuyên tắc phổi là tình trạng xuất hiện các cục máu đông gây tắc nghẽn động mạch phổi trong phổi. Huyết khối tĩnh mạch sâu là nguyên nhân chính của tình trạng này. Bên cạnh đó, bệnh tắc mạch phổi sẽ diễn biến nghiêm trọng hơn nếu người bệnh bị béo phì, gãy chân hoặc xương hông, ung thư.

Một số triệu chứng của tình trạng thuyên tắc phổi như thường xuyên đau tức ngực, hơi thở ngắn, hay lo lắng, ho ra máu, bắp chân sưng tấy. Bạn không nên chủ quan với hiện tượng này bởi biến chứng của nó rất nguy hiểm đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

1.7. Bệnh nhân bị thiếu máu

Thiếu máu là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng khó thở. Nguyên nhân là do nồng độ hemoglobin xuống thấp hơn mức bình thường là 8 – 10g/dl khiến cho não bộ bị thiếu oxy. Nếu nồng độ hemoglobin tiếp tục hạ thấp hiện tượng khó thở sẽ càng nhiều và rõ rệt hơn trước. Trong tình trạng thiếu máu cấp, nhiều cơ chế bù trừ của cơ thể sẽ khiến cho bệnh nhân mắc bệnh thiếu máu có cảm giác khó thở rõ ràng hơn.

Thiếu hụt các tế bào hồng cầu là nguyên nhân chính gây nên tình trạng thiếu máu. Tế bào hồng cầu đóng vai trò quan trọng trong việc mang oxy đến các cơ quan trong cơ thể. Khi lượng máu tạo ra không đủ cho các chức năng của cơ thể hoạt động bình thường sẽ rất nguy hiểm, không chỉ gây khó thở mà còn kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Nguyên nhân thiếu màu chủ yếu là do thiếu sắt gây nên.

Khi có thể thiếu máu sẽ xuất hiện một số triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, khó thở, da dẻ xanh xao, đau tức ngực. Bệnh thiếu máu có thể đến từ nhiều nguyên nhan như suy dinh dưỡng, thiếu sắt, suy thận, chảy máu, rối loạn di truyền. Thiếu máu không phải là bệnh lý quá nguy hiểm nếu điều trị kịp thời và đúng cách, tuy nhiên không nên chủ quan với căn bệnh này.

1.8. Mắc các bệnh về tim

Nguyên nhân phổ biến không kém gây khó thở là các bệnh lý tim mạch, trong đó nổi bật có phù phổi hoặc nhồi máu cơ tim cấp. Trường hợp thông liên nhĩ hẹp hoặc hep 2 lá giai đoạn đầu thì nguyên nhân có thể sẽ ít rõ ràng hơn. 

Bệnh lý tim mạch là nguyên nhân nổi bật gây khó thở. Trong nhiều trường hợp, bệnh nền khá rõ rệt như trong phù phổi hoặc nhồi máu cơ tim cấp. Ở những tình huống khác, nguyên nhân có thể sẽ ít rõ ràng hơn, như đối với trường hợp thông liên nhĩ hoặc hẹp 2 lá giai đoạn đầu. 

Những bệnh nhân mắc đái tháo đường, bệnh nhân mắc bệnh mạch vành gây thiếu máu cơ tim sẽ xuất hiện tình trạng khó thở gián đoạn nhưng không kèm theo những cơn đau tức ngực. 

Bên cạnh đó, suy tim mạn là một trong những nguyên nhân phức tạp gây nên tình trạng khó thở. Trong tình trạng này, bác sĩ sẽ xem xét, đánh giá lại quá trình và hiệu quả điều trị rồi tìm thêm những nguyên nhân khác có thể như nhồi máu phổi hay thiếu máu. 

1.9. Mắc bệnh về tinh thần như rối loạn lo âu tổng quát

Một số căn bệnh về tinh thần như rối loạn lo âu tổng quát cung là nguyên nhân gây nên tình trạng khó thở. Căn bệnh này đặc trưng bởi tâm lý lo âu và lo lắng xuất hiện liên tục đến ám ảnh khiến cho đời sống tinh thần bị ảnh hưởng. Căn bệnh này thường xuất hiện ở tuổi 30 – 40 và ở nữ có tỷ lệ mắc nhiều hơn nam. 

Khi người bệnh bị khó thở do tâm lý thường biểu hiện sự lo âu và căng thẳng của  mình, kèm theo đó là sự suy giảm về thị giác, chóng mặt, tê chân, châm chích quanh miệng, thậm chí dẫn đến ngất xỉu. 

1.10. Khó thở cũng có thể do viêm màng phổi

Viêm màng phổi còn được gọi  với cái tên phổ biến hơn là viêm phổi. Đây là tình trạng bệnh mà trong khoang ngực và xung quanh phổi có màng đôi lót. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh viêm màng phổi, chủ yếu đến từ một số bệnh như nghẽn mạch phổi, ung thư, suy tim sung huyết, tràn khí màng phổi hay tác dụng phụ của một số loại thuốc nhất định.

Viêm màng phổi có thể gây những biến chứng nguy hiểm như tích tụ dịch dư thừa giữa các lớp màng phổi hay còn gọi là tràn dịch màng phổi. Khó thở, đau tức ngực khi thở, ho, sốt, hụt hơi, đau lưng hoặc đau vai là những triệu chứng nổi bật của bệnh viêm màng phổi. 

1.11. Có thể bạn đã bị u hạt

U hạt là hiện tượng phát triển của các cụm tế bào viêm ở nhiều cơ quan trong cơ thể người. U hạt có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể những phổi là cơ quan thường chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Hiện nay vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân của u hạt. Tuy nhiên nhiều nhà nghiên cứu cho rằng nó xuất phát từ phản ứng của hệ thống miễn dịch của cơ thể với các chất lạ.

Một số yếu tố tăng nguy cơ phát triển u hạt như tiền sử gia đình có người bị u hạt, tỷ lệ mắc ở phụ nữ nhiều hơn nam giới.

Biểu hiện của bệnh u hạt thường là ho, thở gấp, khó thở, thở khò khè, mệt mỏi, sốt, đau khớp, da phát ban, đau tức ngực, cân nặng sụt giảm, thị giác giảm, động kinh…

1.12. Bệnh lao cũng là một nguyên nhân gây khó thở

Bệnh lao là một trong những căn bệnh ảnh hưởng đến phổi và khả năng lây nhiễm rất mạnh. Bởi vậy đây là một căn bệnh rất nguy hiểm. Một số triệu chứng phổ biến của bệnh lao đó là: ho nhiều, sốt cao, cơ thể mệt mỏi, khó thở, thở gấp, ho ra máu, mồ hôi đổ nhiều vào ban đêm và giảm cân nhiều.

Nguồn gây nên bệnh lao có thể lây nhiễm từ người qua người hoặc do ảnh hưởng từ môi trường sống. Dấu hiệu của bệnh lao rất gây dễ nhầm lẫn với các bệnh khác nên nếu xuất hiện những vấn đề bất thường về đường hô hấp hãy đi khám ngay để xác định tình trạng bệnh và chữa trị kịp thời. 

Bên cạnh đó, trong một số trường hợp khó thở là dấu hiệu của bệnh hiểm nghèo nên bạn cần đi khám càng sớm càng tốt nếu khó thở kèm theo một số triệu chứng như: Khó thở đột ngột, nghiêm trọng, ngực bị đau tức kéo dài.

2.  Làm sao để khắc phục tình trạng khó thở?

2.1. Hít thở thật sâu

Khi bạn cảm thấy cơn khó thở xuất hiện hãy thử thở sâu đường bụng để kiểm soát lại đường thở của mình. Cách thực hiện:

• Đầu tiên nằm xuống và đặt tay lên bụng
• Sau đó hít một hơi thật sâu bằng mũi, phình bụng giúp cho không khi vào trong phổi
• Nín thở trong vài giây rồi thở chậm qua đường miệng
• Thực hiện lặp đi lặp lại trong 5 – 10 phút bạn sẽ cảm thấy hô hấp thoải mái hơn.

Bạn nên thực hiện bài tập này 2 – 3 lần trong ngày hay khi cảm thấy chứng khó thở xuất hiện. Khi thực hiện nên giữ cho nhịp thở chậm, hít thở sâu, đều để điều hòa lại nhịp thở bình thường của mình. 

2.2. Hãy thử thở mím môi sẽ thấy đỡ hơn

Một trong những phương pháp điều trị tức thời chứng khó thở chính là thở mím môi. Khi bạn thở mím môi sẽ giúp mở rộng đường thở để khi chúng ta hít vào, thở ra sẽ dễ dàng và nhịp thở cũng sâu hơn. Bên cạnh tác dụng chữa khó thở, phương pháp này còn giúp loại bỏ những tác nhân gây ứ cặn mắc kẹt không khí trong phổi. 

Bất cứ khi nào cảm thấy khó thở bạn đều có thể áp dụng phương pháp thở mín môi này. Đặc biệt nên áp dụng khi hoạt động nặng nhọc hay leo cầu thang, chạy bộ, đi bộ đường dài:

Cách thực hiện:

• Đầu tiên bạn hãy thư giãn cơ thể, thả lỏng các cơ vai và cổ
• Sau đó đặt một tay lên thành bụng và hít sâu 2 nhịp bằng đường mũi. Lưu ý là trong lúc hít môi vẫn ngậm, lúc này bạn sẽ sẽ thấy thành bụng của mình hơi căng ra.
• Sau đó bạn thở ra bằng đường miệng nhưng môi vẫn hơi mím để hơi thoát ra từ từ qua kẽ môi và thành bụng bắt đầu xẹp dần xuống. 

2.3. Làm theo tư thế ngồi thả lỏng và hơi nhô người về phía trước để dễ thở hơn

Khi bạn đang ngồi mà cảm thấy khó thở, hãy thả lỏng cơ thể trước để đầu óc và các cơ được thư giãn, giảm các căng thẳng giúp cho hơi thở dễ dàng hơn. Tư thế ngồi cũng rất quan trọng:

• Bạn ngồi thoải mái trên ghế, ngực hơi chếch một chút về phía đằng trước và lòng bàn chân đặt xuống sàn.
• Sau đó hai tay giữ lấy cằm hoặc đặt cùi chỏ lên trên đầu gối. Trong khi đó luôn giữ thẳng phần vai và cổ. 

2.4. Hít hơi nước có thể giúp thông mũi và dễ thở

Khi bị khó thở bạn hãy nghĩ cách làm thông mũi để giúp đường thở lưu thông lại bình thường. Hít hơi nước là cách đơn giản và hiệu quả để chữa chứng khó thở. Không những vậy, hơi nước còn giúp làm loãng chất nhầy trong mũi, giúp cho phổi và hệ hô hấp khỏe mạnh hơn. 

Nếu không có máy hơi nước hỗ trợ đường thở bạn có thể thực hiện biện pháp sau:

Chuẩn bị một bát nước nóng. Nhỏ vào nát nước vài giọt tinh dầu khuynh diệp hoặc tinh dầu bạ hà.

Để mặt gần bát nước và dùng một chiếc khăn trùm kín đầu và bát nước.

Nhắm mắt lại và hít thở sâu để hơi nước và tinh dầu thấm sâu vào đường thở. 

Khi thực hiện phương pháp này, bạn không nên dùng nước sôi 100 độ mà hãy đơn cho nước nguội một chút để tránh bị ngợp và bỏng da.

2.5. Hãy tìm một tư thế thật thoải mái để thấy dễ thở hơn

Những cơn khó thở xuất hiện khi ngủ ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng giấc ngủ và tinh thần của ban. Nếu tình trạng khó thở xuất hiện thường xuyên vào lúc ngủ bạn nên thay đổi tư thế ngủ. Việc nằm ngủ ở tư thế thoải mái giúp bạn hít thở tốt hơn, hạn chế những căn bệnh về hô hấp và xương khớp.

Những người mắc chứng khó thở khi ngủ nên tìm một tư thế thoải mái, cơ thể được nâng đỡ để đứng hoặc nằm giúp thư giãn và hỗ trợ hô hấp tốt hơn. Nếu bạn lo lắng hay gắng sức quá gây nên tình trạng khó thở thì thay đổi cách nằm này rất có lợi cho sức khỏe. 

Một số biện pháp sau sẽ giúp cải thiện hệ hô hấp và lưu thông đường thở:

• Ngồi trên một chiếc ghế với tư thế hơi cúi ra phía trước, tốt nhất là đầu tự lên bàn
• Lưng dựa vào tường để cơ thể được chống đỡ,
• Khi đứng hai tay chống xuống dàn để giảm bớt trọng lượng lên đôi chân
• Khi nằm hãy nghiêng người sang một bên, lấy một chiếc gối kẹp giữa 2 chân, đầu kê cao bằng gối, giữ lưng thẳng.
• Nằm ngửa trên giường hoặc ghế, lưng thẳng, dùng gối kê cao đầu và đặt một chiếc gối kê dưới 2 đầu gối.

2.6. Sử dụng máy quạt cũng là một gợi ý hay

Một phương pháp điều trị chứng khó thở rất hiệu quả là sử dụng máy quạt. Nghiên cứu của chuyên gia cho thấy, dùng một chiếc quạ cầm tay để điều chỉnh lượng không khí vào mũi và mặt giúp cảm giác khó thở dần biết mất. Bạn sẽ cảm thấy lượng không khí vào phổi nhiều hơn khi dùng quạt tay tác động luồng gió trực tiếp. 

Tuy nhiên phương pháp này chỉ áp dụng với trường hợp khó thở nhẹ, nếu nguyên nhân của chứng khó thở là do một bệnh lý nền nào đó gây ra thì phương pháp sử dụng quạt này không thực sự có tác dụng.

2.7. Bạn hãy thử uống một tách cà phê

Nhiều nghiên cứu cho thấy, chất caffeine có trong cà phê có khả năng giảm căng thẳng và mệt mỏi các cơ ở hệ hô hấp. Do vậy, khi cảm thấy khó thở bạn có thể uống một tách cà phê đen.

Một vài nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, chất caffeine có tác dụng cải thiện nhẹ khả năng hô hấp của những bệnh nhân mắc hen suyễn. Nhờ vậy người bệnh sẽ cảm thấy hít thở thông suốt hơn, giảm hẳn tình trạng khó thở.

Ngoài ra, để cải thiện tình trạng sức khỏe bạn cũng nên từ bỏ những thói quen xấu như hút thuốc lá, uống rượu bia, thức khuya, bỏ bữa, duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh, tránh xa nguồn ô nhiễm và chất gây dị ứng trong không khí có thể hạn chế tình trạng khó thở và giảm sự xuất hiện của những cơn hen. 

2.8. Uống trà gừng cũng giúp dễ thở hơn rất nhiều

Trà gừng cũng là một giải pháp trị chứng khó thở. Bởi trà gừng có hàm lượng tinh dầu cao, tính nóng giúp giải tỏa hơi thở bị sức ép đường mũi khiến chúng ta phải thở bằng đường miệng.

Gừng là loại nguyên liệu rất phổ biến với căn bếp của nhiều gia đình người Việt. Cách làm trà gừng cũng rất đơn giản. Bạn gọt vỏ rồi rửa sạch của gừng, cắt vài lát thả vào cốc nước sôi. Dùng một chiếc nắp đậy lại, sau 10 phút cho thêm mật ong và chanh, khuấy đều và uống. Bạn sẽ cảm thấy chứng khó thở nhanh chóng biến mất. 

>>>> đọc thêm : 12 tác dụng của cây cóc mẳn – trị bệnh, sức khỏe và lưu ý

3. Lời kết. Khó Thở ! nguyên nhân, phỏng đoán bệnh và cách khắc phục

Những bệnh lý về tim phổi thường có dấu hiệu là chứng khó thở đột ngột hay kéo dài thường xuyên. Chính vì vậy bạn không nên chủ quan khi chứng khó thở xuất hiện thường xuyên. Nên đi khám bác sĩ để tìm được nguyên nhân và phương pháp điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm.