Lupus ban đỏ là bệnh gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị

Lupus ban đỏ là bệnh gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị.  Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh tự miễn. Chúng có biểu hiện và gây nên biến chứng trên tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể. Lupus có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị và can thiệp tích cực.

Để phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho các biến chứng nguy hiểm của bệnh thì việc hiểu biết về căn bệnh này là một điều hết sức quan trọng. 

1. Tìm hiểu về bệnh Lupus ban đỏ

1.1 Thế nào là Lupus ban đỏ

Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh tự miễn, một trong những rối loạn hệ miễn dịch. Hệ miễn dịch chống lại các mô lành mạnh của chính mình do hoạt động thái quá đối với các bệnh tự miễn. Điều này dẫn tới tình trạng viêm và gây nguy hiểm cho nhiều mô trong cơ thể.

Lupus ban đỏ là một tình trạng viêm mãn tính, một số mô và hệ thống trên cơ thể như da, khớp, tim, thận, phổi, các tế bào máu và não có thể bị tác động. Hiện nay không thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh Lupus. Tuy nhiên, có thể điều trị bệnh lupus ban đỏ hiệu quả với thuốc và hầu hết những người bị bệnh lupus vẫn có thể có được cuộc sống khỏe mạnh và chủ động.

Để giúp cho người bệnh thì việc hiểu rõ cách phòng ngừa và điều trị thích hợp với các đợt bùng phát là điều cần thiết.

1.2 Bệnh biểu hiện như thế nào?

Xuất hiện ban đỏ trên da

Đây là một trong những triệu chứng dễ nhận thấy nhất của bệnh lupus ban đỏ. Các ban đỏ nổi bất thường trên da xảy ra trong ¾ số bệnh nhân. Trong đó một dấu hiệu rất đặc trưng đó là phòng ban có dạng hình cánh bướm ở mặt. ngoài ra còn gặp những tổn thương ở vùng hở khác như bàn tay, cổ bên cạnh những tổn thương trên da.

Điểm chung của các tổn thương này rất nhạy cảm với nắng. Sang thương có thể bị teo đi ở phần giữa, nếu tiến triển lâu dài, tình trạng này gọi là hồng ban dạng đĩa. Ngoài ra, da bị tổn thương do lupus ban đỏ thường có dạng dát xuất huyết hoặc các bọng nước. Vùng hầu họng, niêm mạc trong miệng dễ lở loét nhưng không gây đau đớn. Tóc đổi màu, rụng nhiều và dễ gãy 

Biểu hiện liên quan đến tim

Bệnh nhân bị lupus ban đỏ có thể có các biểu hiện quan đến tim như khó thở giống viêm cơ tim, màng tim, đau ngực. Có thể gây suy tim khi bệnh diễn biến nặng.

Các bệnh về phổi

Cũng hay gặp các triệu chứng của viêm phổi hoặc viêm màng phổi và có thể suy hô hấp

Viêm khớp

Một biểu hiện rất hay gặp là viêm khớp, điều này khiến cho bệnh nhân khó đi lại và vận động

Thiếu máu

Nên hạn chế khả năng gắng sức do đa số người bệnh đều có triệu chứng thiếu máu từ mức độ nhẹ đến nặng với các biểu hiện như niêm nhạt, da xanh, môi tái. Có thể thấy giảm cả 3 dòng tế bào máu bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu khi xét nghiệm huyết đồ.

Viêm thận

Một chẩn đoán thường gặp trong nhóm bệnh lý viêm thận tự miễn đó là viêm thận do lupus. Một số triệu chứng như tiểu máu, tăng huyết áp, tiểu đục hoặc phù toàn thân. Thấy bất thường khi xét nghiệm nước tiểu đôi khi có thể cần sinh thiết thận để xác chẩn.

>>>> đọc thêm : Shop Hoa Tươi Huyện Tân Phước Tiền Giang

Tâm thần kinh

Biểu hiện rối loạn phương hướng, mất trí nhớ, giảm tri giác có thể gặp ở một số bệnh nhân. Đôi khi có co giật toàn thân hoặc đau đầu dữ dội. Trong trường hợp dùng corticoid liều cao và kéo dài các triệu chứng tâm thần kinh có thể nặng thêm.

Các triệu chứng của lupus thường xen kẽ thời gian và diễn biến thành từng đợt cấp tính. Các triệu chứng thường mơ hồ giống với một số bệnh lý khác trong giai đoạn đầu của bệnh nên có thể đã chậm trễ vài năm kể từ khi có những triệu chứng đầu tiên cho đến khi xác chuẩn được bệnh.

2. Nguyên nhân và biến chứng của bệnh Lupus ban đỏ

2.1 Nguyên nhân gây bệnh là gì?

Hệ miễn dịch giúp tạo ra hàng rào phòng thủ chống lại sự xâm nhập của các tác nhân lạ vào bên trong cơ thể. Tuy nhiên, hệ thống miễn dịch hoàn toàn mất đi phân biệt lạ quen, phản ứng tạo ra kháng thể chống lại các tế bào của hầu hết cơ quan do tưởng nhầm chính mô của cơ thể cũng là vật lạ nếu trong cơ thể bệnh nhân mắc bệnh Lupus ban đỏ hệ thống cũng như các bệnh lý có cơ chế tự miễn khác.

Cho đến nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây lupus ban đỏ. Tuy nhiên, trong một số giả thuyết tạm chấp nhận cho rằng sự tương tác qua lại của nhiều yếu tố là nguyên nhân gây nên lupus ban đỏ hệ thống.

Trong đó có một số yếu tố nổi bật như: 

Di truyền

Sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 20 lần người bình thường nếu trong gia đình có người có tiền sử mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống

Môi trường

Nhiễm bệnh do tiếp xúc với các tác nhân hóa nhân hóa chất, các tác nhân nhiễm khuẩn, ánh nắng mặt trời.

Nội tiết

Nữ giới trong độ tuổi sinh sản là đối tượng hay gặp bệnh lupus ban đỏ. Ngoài ra Một số loại thuốc có thể lây bệnh giống như lupus như procainamide,  sulfonamide, hydralazine,  isoniazid, penicillamine nên dễ chẩn đoán nhầm với lupus thật sự.

Đồng thời bệnh có thể nặng thêm nếu người bệnh có sử dụng các loại thuốc tránh thai.

2.2 Bệnh để lại biến chứng gì?

Bệnh lupus ban đỏ gây tổn thương cho hầu như toàn bộ các cơ quan trong cơ thể như hệ tạo máu, tim mạch, thận, tiêu hóa, thần kinh, hô hấp… Do bệnh diễn biến phức tạp, tiến triển thành từng đợt và đợt sau nặng hơn đợt trước. Bệnh có thể đe dọa đến tính mạng bệnh nhân trong trường hợp diễn biến nặng.

Bệnh lupus ban đỏ có thể gây ra những tổn thương nặng nề ở đa số các cơ quan nội tạng theo các hệ cơ quan, tương xứng với các triệu chứng biểu hiện nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kiểm soát kịp thời.

Tổn thương tim mạch

Bệnh nhân có thể bị viêm cơ tim hoặc tràn dịch màng tim nếu bị bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Nặng hơn có thể gây suy tim nếu tình trạng kéo dài. Ngược lại, người bệnh có thể đột ngột tử vong do trụy mạch trong một số trường hợp diễn tiến tối cấp, viêm cơ tim cấp gây suy tim cấp.

Nguy hiểm cho phổi

Tình trạng tràn dịch màng phổi hoặc viêm phổi khiến bệnh nhân có thể khó thở và suy hô hấp cấp

Phá hủy cầu thận

Bằng các phản ứng viêm cầu thận, tiến triển đến suy thận tổn thương lupus gây phá hủy cầu thận

Tại hệ thần kinh

Bệnh nhân có thể rối loạn tâm thần, cơ thể bị co giật.

Thiếu máu hoặc xuất huyết

Người bị lupus ban đỏ có thể bị xuất huyết hoặc thiếu máu. Các hoạt động của các hệ cơ quan có thể bị ảnh hưởng nếu thiếu máu diễn tiến kéo dài. Đồng thời nếu gây xuất huyết não hoặc chèn ép não thì tình trạng xuất huyết lại làm thêm vấn đề thiếu máu và nguy hiểm đến tính mạng. 

Ngoài ra do điều trị thuốc ức chế miễn dịch bệnh nhân cũng có thể gặp các biến chứng khác. Cơ thể dễ bị các tác nhân lây nhiễm xâm nhập mà không thể chống cự lại được do hệ thống miễn dịch đã không còn đảm bảo chức năng vốn dĩ của nó. Bệnh nhân dễ rơi vào sốc và tử vong nếu tình trạng nhiễm trùng diễn tiến nhanh, dẫn đến nhiễm khuẩn huyết.

3. Một số vấn đề khác về bệnh Lupus ban đỏ

3.1 Ảnh hưởng với phụ nữ mang thai 

Tỷ lệ sảy thai và sinh non cao hơn đối với phụ nữ lupus mang thai so với dân số chung. Bên cạnh đó nguy cơ xảy ra cao hơn với phụ nữ có kháng thể kháng phospholipid, tăng nguy cơ tạo cục máu đông trong nhau thai nhất là trong  tam cá nguyệt thứ hai.

Nguy cơ cao mắc tiền sản giật đối với người bệnh lupus có tiền căn bệnh thận. Vì vậy cực kỳ quan trọng trong việc tư vấn mang thai và đặt kế hoạch khi nào có thai. Người phụ nữ bị lupus nên có thai khi bệnh đã ổn định và không còn triệu chứng, tốt nhất là đã ngưng các thuốc được ít nhất 6 tháng.

Trong khi những người khác lại không bị nhưng một số phụ nữ có thể trải qua đợt cấp từ nhẹ đến trung bình lúc mang thai.

Đối với phụ nữ lupus mang thai việc chăm sóc dinh dưỡng tốt trong thai kỳ là rất cần thiết, đặc biệt là đối với những người sử dụng corticosteroids có nguy cơ của đái tháo đường, tăng huyết áp và rối loạn dung nạp đường và biến chứng thận. Đồng thời nếu thấy em bé cần được chăm sóc đặc biệt về mặt y tế cũng nên xem xét việc chuyển đơn vị chăm sóc tích cực trẻ sơ sinh tại thời điểm sinh. 

3.2 Thói quen tốt cho người mắc Lupus ban đỏ

Để kiểm soát tốt tình trạng bệnh

Một số điều lưu ý dưới đây giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng bệnh:

• Tuyệt đối không hút thuốc, vì hút thuốc có thể làm trầm trọng thêm các tác động của lupus về tim mạch và mạch máu của bạn do hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. 
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học, chú ý bổ sung vitamin D và omega 3. Cần kiêng cử trong chế độ ăn uống nếu cần thiết
• Để giúp cơ thể dẻo dai hơn và tăng sức đề kháng nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao
• Tránh trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Nếu bắt buộc phải đi ra ngoài có thể dùng kem chống nắng có SPF 50 hoặc cao hơn
• Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý. Bạn chỉ nên nghỉ ngơi vừa đủ và cố vận động nhẹ thay vì nằm vì nếu bị lupus ban đỏ hệ thống bạn sẽ thấy mệt ngay cả khi cơ thể không cần nghỉ ngơi.
• Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và nếu có tác dụng của thuốc thì nên gọi bác sĩ ngay

Lưu ý khi ăn uống. Lupus ban đỏ là bệnh gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị

Trong việc cải thiện bệnh thì chế độ ăn uống vô cùng rất quan trọng. Nên bổ sung hằng ngày một số thực phẩm như sau:

• Trái cây và rau xanh 
• Để giúp ngăn ngừa loãng xương thực phẩm giàu vitamin D, phô mai, sữa chua… 
• Bổ sung thêm lúa mì và ngũ cốc nguyên hạt
• Thực phẩm ít chất béo và giàu protein 
• mỗi ngày nên uống đủ 1,5-2l nước 

Ngoài ra một số loại thực phẩm không nên ăn như:

• Thức ăn nhiều dầu mỡ, nhiều chất béo
• Các loại đồ uống có caffeine
• Đồ ăn chứa nhiều muối
• Rượu

Nữ giới thường gặp lupus ban đỏ. Đôi khi việc chẩn đoán bệnh rất khó khăn do đây là bệnh tự miễn và có biểu hiện rất đa dạng. Chủ yếu sử dụng nhóm thuốc miễn dịch để điều trị bệnh.

Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc theo phác đồ tấn công trong 6 đến 8 tuần cho đến khi bệnh lui và sau đó chuyển sang phác đồ điều trị duy trì khi bệnh bùng phát. Bạn nên sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ và thường xuyên tái khám ngay cả khi lui bệnh vì các thuốc ức chế miễn dịch có nhiều tác dụng phụ.

>>>> đọc thêm : Huyết trắng là bệnh gì? nguyên nhân, cách điều trị và lưu ý

4. Lời kết

Việc tìm hiểu về căn bệnh rất có ích trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh. Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn rất nguy hiểm , có nhiều biến chứng sau này, vì vậy khi thấy xuất hiện các triệu chứng nên đi khám và điều trị bệnh.