Lộc nhung là bộ phận sừng non mọc lông nhung mềm dày và chưa bị xương hóa của loài hươu sao hay hươu ngựa đực. Từ xưa, lộc nhung đã là một dược liệu quý hiếm, dùng để chữa nhiều căn bệnh và tăng cường sức khỏe. Đặc biệt tốt với nam giới và những người cần bồi bổ sức khỏe. [ Lộc Nhung ] – tác dụng, cách dùng và lưu ý khi trị bệnh

Cùng tìm hiểu về đặc điểm và công dụng của lộc nhung trong bài viết hôm nay nhé!

1. Lộc nhung là gì và có đặc điểm ra sao?

1.1 Tìm hiểu về đặc điểm của lộc nhung

Lộc nhung không hoàn toàn là sừng của con hươu đực. Nó là sừng non chưa bị xương hóa của loài hươu sao hay hươu ngựa, bên trên có phủ một lớp lông mềm mại.

Khi thu hoạch lộc nhung, người ta sẽ làm sạch lớp lông nhung, để cả khúc hoặc thái miếng mỏng, bảo quản bằng cách ngâm rượu hoặc sấy khô đều được. 

Theo sách Đông Y, lộc nhung có vị ngọt, mặn, tính ôn, có lợi về thận và kinh can. Ngoài ra lộc nhung có tác dụng giải độc cơ thể, ích huyết, bổ thận, tráng dương.

Theo nghiên cứu của y học hiện đại, thuốc có thành phần từ nhung hươu có tác dụng tăng cường thể lực, cải thiện sức khỏe, nâng cao sức đề kháng và giúp giấc ngủ ngon, sâu hơn. Bên cạnh đó, lộc nhung còn có tác dụng tăng lượng hồng cầu trong máu, ngăn ngừa chứng thiếu máu. Khi dùng với liều lượng thích hợp giúp trợ tim. Không những vậy còn có khả năng thúc đẩy quá trình làm lành vết thương và mau liền xương.

1.2 Trong lộc nhung gồm những thành phần hóa học  gì?

Theo kết quả phân tích, trong nhung hươu chứa nhiều loại khoáng chất tốt cho sức khỏe của con người như canxi photphat, canxi cacbonat, chất keo, protid…

Pavelenco – Nhà bác học Liên Xô cũ đã lấy pantocrin – một chất nội tiết từ nhung của các loài hươu, nai ở Xiberi và điều chế thành một loại thuốc uống, tiêm có tên là pantocrin.

1.3 Lộc nhung mang lại những tác dụng dược lý gì?

Từ lâu, lộc nhung hươu nai đã nổi tiếng đứng vị trí thứ 2 trong tứ đại danh lược của y học cổ truyền gồm: sâm, nhung, quế, phụ. Ước tính loại dược liệu này đã được sử dụng từ hơn 1500 năm trước.

Lộc nhung không chỉ phổ biến ở Việt Nam mà ở nhiều quốc gia khác như Nhật Bản, Trung Quốc, Triều Tiên, Hungary, Nga…cũng rất ưa chuộng sử dụng loại dược liệu quý giá này. 

Y học cổ truyền đã ghi nhận vị trí của lộc nhung từ lâu. Lộc nhung có vị ngọt, mặn, không độc, tính ấm, đi vào 3 kinh thận, can và tâm. Lộc nhung có tác dụng bổ thận, tráng dương, ích huyết, bổ tủy, sinh tinh, mạnh gân xương.

Ngoài ra lộc nhung còn có tác dụng tăng cường sức khỏe, cải thiện trạng thái tinh thần, ăn ngon, ngủ ngon, tăng cân nhanh chóng.

Đối với sức khỏe nam giới, lộc nhung giống như một vị thận dược giúp tăng cường sức khỏe phái mạnh. 

2. Cách lấy lộc nhung và phương pháp chế biến

2.1 Cách lấy lộc nhung hiệu quả

Lộc nhung là dược liệu quý hiếm. Do đó, nếu không lấy một cách chính xác sẽ làm hư hỏng lộc nhung và ảnh hưởng đến con hươu nai. Ngày này, nhiều nơi người ta xây các trang trại lớn nuôi hươu, nai lấy lộc. Tuy nhiên lộc nhung nuôi về chất lượng không thể so sánh được với lộc nhung của những con hươu nai sống hoang dã.

Ở nước ta, có nhiều địa phương nổi tiếng với nghề nuôi hươu nai lấy sừng như Nghệ An, Hà Tĩnh…Con cái một năm sẽ đẻ một lứa và con đực sẽ được nuôi để lấy nhung. Giá trị kinh tế của mô hình chăn nuôi này rất cao. Thức ăn của hươu rất đơn giản, thường là những loại thực vật như lá tre, lá mót, dây khoai lang,lá cuối, cây ngô non…

Nhung hươu thường được thu hoặc bằng cách cưa nhung. Cách thức tiến hành như sau: Vào tầm tháng 2, tháng 3 hằng năm, khi cặp nhung đã đúng tuổi thu hoạch người ta sẽ tiến hành cưa nhung.

Lưu ý quan trọng

Hươu rất khỏe nên phải cần 3 – 4 người khỏe mạnh ôm cổ và nắm chân hươu và để nó nằm xuống đất rồi trói kỹ chân nó lại để nó không vùng vẫy đá chân. Sau đó dùng cưa cưa lộc nhung, vết cưa cách đế nhung khoảng 3cm. Máu chảy ra hứng lấy để dùng ngâm rượu rất tốt.

Sau đó dùng mực tàu trộn với than gỗ rồi bịt vào vết cưa để cầm máu chảy. Cuối cùng dùng 1 miếng băng gạc sạch băng vết cưa lại tránh cho côn trùng ngửi thấy mùi máu bâu lại sinh dòi bọ. Sau khi cưa sừng cần bổ sung chất dinh dưỡng cho hươu.

Mỗi năm chỉ được lấy 1 cặp nhung để bảo vệ sức khỏe cho con hươu. Ở một số quốc gia khác, người ta còn lừa hươu vào bẫy rồi cưa sừng sau đó đưa hươu trở lại chuồng rất nhẹ nhàng. 

>>>> đọc thêm : Cửa Hàng Hoa Tươi Bình Phước

2.2 Làm sao để chế biến nhung đúng cách?

Có một lưu ý quan trọng là nhung hươu sau khi cưa phải được chế biến và bảo quản ngay để tránh máu và thịt để lâu ngày bị biến dạng và sinh dòi bọ. Có nhiều cách chế biến và bảo quản nhung hươu, trong đó có một số cách phổ biến đó là: 

Ngâm nhung

Nhung hươu đem ngâm vào rượu để qua đêm. Khi ngâm bạn chú ý hướng mặt cắt lên trên để dưỡng chất trong lộc nhung không chảy hết vào rượu.

Ngày hôm sau, bạn sao nóng cát, đổ vào một cái ống ở giữa có đặt lộc nhung, mặt cắt vẫn hướng lên trên. Khi cát nguội thì tiếp tục thay một lớp cát nóng mới đồng thời nhúng lộc nhung vào rượu cho thấm trong những lần thay cát như vậy.

Khi lộc nhung khô bạn cất vào một chiếc hộp có nắp, đổ gạo rang và vôi sống vào trong để tránh ẩm mốc rồi đậy kín hộp để nơi khô ráo. Phần gạo rang này dùng nấu cháo rất thơm ngon và bổ dưỡng.

Tẩm rượu và sấy khô

Chế biến bằng cách này, bạn tẩm rượu vào lộc nhung rồi sấy cho khô. Khi lộc nhung đã khô lại tẩm rượu và sấy tiếp lần nữa. Thực hiện liên tục đến khi nhung hươu khô là được. Trong quá trình chế biến bạn phải làm cẩn thận để tránh lộc nhung bị chảy máu khiến cho giá trị bị giảm sút. 

Công việc chế biến lộc nhung không nhanh như bạn nghĩ đâu. Thường thì sẽ mất 2 – 3 ngày để chế biến xong 1 cặp nhung. Trọng lượng của lộc nhung sẽ giảm sau công đoạn chế biến. Chẳng hạn 800g lộc nhung tươi sau khi chế biến sẽ thu được 250g lộc nhung khô. Bởi vậy giá trị của lộc nhung rất cao.

Trước khi sử dụng phải loại bỏ lớp lông trên lộc nhung. Cách làm sạch rất đơn giản. Bạn dùng một chiếc dùi sắt hay miếng sắt nung nóng đỏ rồi lăn xung quanh miếng lộc nhung cho cháy hết lông là được.

2.3 Nhung hươu có những phẩm chất gì? 

Loại nhung được coi là quý nhất – huyết nhung:

Huyết nhung là loại lộc nhung quý nhất. Loại lộc nhung này ngắn nhưng mềm và mọng máu, chưa phân nhánh.

Nhung yên ngựa:

Nhung yên ngựa là loại nhung non bắt đầu có hiện tượng phân nhánh nhưng nhánh nhung còn ngắn, không đồng đều, bên dài bên ngắn giống yên con ngựa nên gọi là nhung yên ngựa.

Loại nhung yên ngựa này cũng có giá trị cao bởi nhung vẫn còn khá non và chưa hóa xương, phân nhánh thành sừng. Nếu đợi một thời gian nữa lộc nhung già thêm sẽ làm giảm giá trị.

3. Công dụng chữa bệnh của nhung hươu

3.1 Dùng cho người có sức khỏe yếu

Dùng 200g lộc nhung nghiền nhỏ thành bột mịn. Mỗi ngày lấy 1 – 3g uống 1 lần. Lộc nhung có tác dụng bồi bổ khí huyết, chữa thiếu máu, đau nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt rất hiệu quả.

3.2 Tốt cho người bị thiếu máu

• Lộc nhung 30g
• Hoàng kỳ 150g
• Long nhãn 500g

Lấy nhung hươu đem ngâm rượu rồi sấy khô. Sau đó nghiền nhung hươu với long nhãn và hoàng kỷ thành bột mịn. Thêm một ong, trộn đều rồi hoàn thành các viên nhỏ. Mỗi ngày 2 lần, dùng khoảng 10g uống với nước sôi ấm. Duy trì sử dụng bài thuốc này một thời gian chứng thiếu máu rất nhanh được cải thiện. 

3.3 Dùng cho trẻ bị còi xương, chậm lớn

• Lộc nhung 30g
• Đương quy 45g
• Hoàng kỳ 90g
• Nhân sâm 10g
• Địa hoàng 100g

Nghiền lộc nhung và nhân sâm thành bột mịn. Các vị thuốc đương quy, hoàng kỳ, địa hoàng sắc 3 lần, trộn đều 3 lần nước với nhau. Sau đó cho bột nhân sâm và lộc nhung đã nghiền vào, thêm mật ong và khuấy đều thành cao. Mỗi ngày uống 2 – 3 lần, liều lượng khoảng 5ml mỗi lần. Bài thuốc này rất hiệu quả cho trường hợp trẻ em cỏi xương, chậm lớn hay phát dục kém.

3.4 Chữa liệt dương ở nam giới

• Lộc nhung 50g
• Đương quy 100g
• Hồng sâm 100g
• Hoàng kỳ 250g
• Dâm dương hoắc 250g
• Bạch thược 250

Lộc nhung sau khi ngâm rượu cho nhuận đem đi sấy khô rồi nghiền chung với đương quy, hồng sâm, hoàng kỳ, dâm dương hoắc và bạch thược thành bột mịn. Mỗi lần lấy khoảng 5g chiêu cùng rượu, uống 2 lần một ngày có tác dụng chữa liệt dương, di tinh, hoạt tinh rất hiệu quả. 

3.5 Chế biến thành rượu lộc nhung cũng rất tốt cho sức khỏe

Cách 1:

• Lộc nhung 6g
• Sơn dược 30g
• Rượu trắng 500ml

Ngâm lộc nhung và sơn dược trong rượu trắng. Sau 10 – 15 ngày có thể dùng được. Uống rượu này mỗi ngày 2 lần, liều lượng khoảng 10 – 20ml. Rượu nhung hươu rất tốt cho nam giới bị liệt dương, hoạt tính, đau mỏi lưng. Ngoài ra phụ nữ có thai bị băng huyết, khí hư dùng cũng rất hiệu quả.

Cách 2:

• Lộc nhung 20g
• Đông trùng hạ thảo 90g
• Rượu 1.5l

Cũng ngâm rượu trong 15 – 30 ngày, ngày uống 2 – 3l lần.

3.6 Trị vô sinh ở nữ giới

• Lộc nhung 40g
• Thục địa 80g
• Nhục thung dung 40g
• Ô tặc cốt 40g

Nghiền bột các dược liệu trên, mỗi ngày lấy uống 8 – 12g. 

3.6 Trị chứng băng lậu, ra huyết nhiều, dai dẳng ở phụ nữ

• Lộc nhung 1g
• A giao: 12g
• Đương quy đều 12g
• Ô tặc cốt 20g
• Bồ hoàng 6g

Các dược liệu trên tán thành bột mịn. Mỗi lần uống 4g với rượu ấm, ngày 2 lần.

4. Đối tượng nên và không nên sử dụng lộc nhung

Đối tượng nên sử dụng lộc nhung

– Nam giới bị liệt dương, tinh kém, di tinh, hoạt tinh. Nữ giới bị băng huyết, rong kinh và phụ nữ mang thai dùng lộc nhung cũng rất tốt.

– Người mệt mỏi, thần kinh suy nhược, cơ thể ốm yếu cần bồi bổ

– Bệnh nhân đau dạ dày, ù tai, huyết áp thấp, mắt mờ, tai ù, đau lưng mỏi gối, bị ra mồ hôi trộm.

Đối tượng không nên sử dụng lộc nhung

– Người bị âm hư nhưng hỏa dương mạnh không nên dùng lộc nhung

– Ngoài ra bệnh nhân bị cao huyết áp, đái tháo đường, viêm thận, hẹp van tim, tiêu chảy, xơ cứng mạch máu không nên dùng lộc nhung.

Những điều kiêng kỵ khi dùng lộc nhung

Không dùng lộc nhung khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng như: chân tay tê dại, thận hư có hỏa, âm hư hỏa vương, thực nhiệt, thượng tiêu có đờm nhiệt hoặc vị.

>>>> đọc thêm : [ Cây lẻ bạn ] tác dụng, cách dùng trị bệnh và lưu ý

5. Lời kết

Lộc nhung có nhiều công dùng cho sức khỏe. Tuy nhiên bạn không nên vì thế mà lạm dùng nó. Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi có ý định dùng lộc nhung để chữa bệnh.