Thủy đậu là bệnh gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Thủy đậu là bệnh gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị . Thủy đậu là căn bệnh khá phổ biến mà mỗi người đều có thể mắc phải. Bệnh vốn lành tính với triệu chứng điển hình của những mụn nước. Tuy không nghiêm trọng như một số căn bệnh khác nhưng rất dễ bị nhiễm trùng, thậm chí có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, viêm não.. hết sức nguy hiểm.

Trong quá trình mang thai, người mẹ mắc bệnh thủy đậu sẽ rất nguy hiểm cho thai nhi. Nhiều nguy cơ có thể gây sảy thai hoặc để lại dị tật cho thai nhi. Hãy cùng tìm hiểu rõ thêm về nguyên nhân cũng như triệu chứng của bệnh trong bài viết dưới đây để có cách chữa trị và phòng bệnh hợp lý.

1. Tìm hiểu về bệnh thủy đậu

1.1 Khái niệm bệnh thủy đậu

Bệnh thủy đậu hay được biết là bệnh trái rạ là một bệnh truyền nhiễm cấp tính. Bệnh này do virus thủy đậu mang tên Varicella virus gây ra. Đây là tác nhân gây ra bệnh thủy đậu ở trẻ em và bệnh zona ở người lớn.

Thông thường, bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng và xảy ra với mọi lứa tuổi, phổ biến hơn với trẻ em. Tiết trời nồm ẩm mùa xuân là thời điểm thủy đậu bùng phát mạnh nhất. Biểu hiện rõ rệt nhất của bệnh là những mụn nước phồng rộp trên khắp cơ thể. Những mụn này xuất hiện ngay cả trong niêm mạc lưỡi và miệng.

Bệnh có nhiều con đường lây nhiễm cũng như để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế, bạn cần có kiến thức cơ bản để có phương pháp phòng ngừa thích hợp và điều trị kịp thời, đúng cách nếu mắc phải.

Thuộc nhóm bệnh truyền nhiễm, thủy đậu có thể lây truyền từ người sang người bằng cách tiếp xúc trực tiếp, từ chất dịch ở các nốt phỏng hay lây lan qua không khí từ các giọt nước bọt nhỏ li ti tiết ra từ đường hô hấp khi ho, hắt hơi và nói chuyện. Bệnh lây lan nhanh từ trước khi xuất hiện ban đỏ đến lúc mụn nước khô lại và bong tróc vảy.

Bên cạnh đó, thủy đậu còn lây truyền gián tiếp thông qua các đồ vật bị nhiễm phải chất dịch nốt phỏng của người bệnh. Thường thấy đó là việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, khăn mặt hay ăn uống chung với người bệnh.

1.2. Vì sao bị bệnh thủy đậu?

Virus Varicella Zoster chính là “thủ phạm” gây ra bệnh, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp. Đa số các trường hợp mắc bệnh đều do tiếp xúc với người bệnh qua không khí như hít phải nước bọt khi người đó ho, hắt hơi. Đồng thời, sự tiếp xúc ngoài da với chất dịch bên trong mụn nước cũng khiến bạn có thể mắc bệnh.

Thêm vào đó, khi dùng chung các vật dụng cá nhân như khăn mặt, bàn chải đánh răng, quần áo hoặc cùng ăn uống với người bị thủy đậu cũng khiến bệnh dễ dàng lây lan hơn.

1.3. Bệnh thủy đậu biểu hiện những triệu chứng gì qua từng giai đoạn?

Bệnh thường có 4 giai đoạn phát triển với những dấu hiệu khác nhau trong mỗi giai đoạn. Cụ thể như sau:

Giai đoạn ủ bệnh

Đây là giai đoạn nhiễm virus, là thời kỳ đầu khi virus xâm nhập vào trong cơ thể để gây bệnh. Giai đoạn này thường diễn ra trong vòng từ 10 – 20 ngày. Khi đó người mắc bệnh thường không có bất kỳ dấu hiệu gì và rất khó để xác định.

Giai đoạn khởi phát (phát bệnh)

Đây là thời điểm phát bệnh cùng những triệu chứng như sốt nhẹ, nhức đầu, cơ thể mệt mỏi. Ban đỏ bắt đầu xuất hiện với đường kính vài milimet trong 24 – 48 giờ đầu. Một số trường hợp người bệnh còn có hạch sau tai kèm theo viêm họng.

Giai đoạn toàn phát

Lúc này bệnh nhân bắt đầu có cơn sốt cao, chán ăn, buồn nôn, cảm giác mệt mỏi, đau đầu và đau cơ. Những nốt ban đỏ bắt đầu có những nốt phỏng nước hình tròn khoảng 1 – 3 mm. Ở vùng da có mụn nước sẽ ngứa và rát khiến cơ thể rất khó chịu.

Những nốt mụn nước lan khắp toàn thân, mọc kín trên cơ thể bệnh nhân cả trong niêm mạc miệng khiến việc ăn uống trở nên khó khăn. Một số khác mụn nước bị nhiễm trùng có kích thước lớn hơn, dịch bên trong màu đục do chứa mủ.

Giai đoạn hồi phục

Sau khoảng 7 – 10 ngày phát bệnh, mụn nước sẽ tự vỡ ra, khô lại và bong vảy để da dần hồi phục trở lại. Trong thời gian này, bệnh nhân cần vệ sinh các vết thủy đậu cẩn thận để tránh nhiễm trùng. Đồng thời vùng da bị tổn thương cần được sử dụng kết hợp các loại thuốc trị sẹo, thuốc trị thâm để trị sẹo rỗ hay sẹo lõm do thủy đậu để lại.

1.4. Bệnh thủy đậu có thể để lại những biến chứng nguy hiểm nào?

Tuy là bệnh lành tính vì bệnh vốn sẽ khỏi sau 1 thời gian phát bệnh nhưng thủy đậu cũng để lại những biến chứng nguy hiểm nếu không có biện pháp chữa trị đúng cách như những bệnh khác. Các biến chứng có thể gặp của thủy đậu như sau:

• Nhiễm trùng, các vết mụn nước sau khi vỡ bị lở loét và chảy máu bên trong. Biến chứng này thường gặp ở trẻ nhỏ do không kiểm soát được việc dùng tay gãi ngứa.
• Biến chứng viêm não, viêm màng não thường xuất hiện sau 1 tuần mọc mụn nước:
• Tình trạng này có thể xảy ra ở cả trẻ nhỏ và người lớn, tuy nhiên người lớn có xác suất gặp phải cao hơn. Các triệu chứng sốt cao, hôn mê, co giật, rối loạn tri giác hay rung giật nhãn cầu thường đi kèm theo. Bệnh nhân nguy cơ dẫn đến tử vong nếu không được chữa trị kịp thời.
• Viêm phổi thủy đậu: Người trưởng thành thường mắc phải sau khi phát bệnh , khoảng 3 – 5 ngày. Biểu hiện đi kèm thường là ho nhiều, ho ra máu, khó thở và tức ngực.
• Viêm thận, viêm cầu thận cấp: Các triệu chứng điển hình gồm có tiểu ra máu và suy thận.
• Ở phụ nữ mang thai: Nếu bị thủy đậu 5 ngày trước khi sinh hoặc 2 ngày sau khi sinh, mẹ có thể lây nhiễm thủy đậu sang con. Từ đó, trẻ sinh ra có thể bị khuyết tật hoặc thậm chí tử vong.
• Viêm tai giữa và viêm thanh quản: Đây là tình trạng nghiêm trọng khi các nốt mụn thủy đậu ở các khu vực này bị nhiễm trùng kèm theo lở loét gây sưng tấy.

>>>> đọc thêm : Cửa Hàng Hoa Tươi ở Tại Tiền Giang

2. Cách xử lý và điều trị khi bị thủy đậu

Hiện nay, bệnh chưa có thuốc đặc trị, chỉ có các loại thuốc và phương pháp hỗ trợ điều trị mà thôi. Bệnh lành tính nên bạn có thể tự điều trị tại nhà theo chỉ định của bác sĩ.

Với các trường hợp bị biến chứng, cần được điều trị nội trú theo đúng liệu trình của bác sĩ tại bệnh viện. Để đảm bảo an toàn điều trị giúp bệnh nhanh chóng thuyên giảm cần lưu ý:

2.1 Dùng điều trị ở nhà

– Mặc đồ rộng rãi bằng chất liệu mềm và dễ thấm hút mồ hôi để tránh làm vỡ nốt mụn nước. Hạn chế tối đa ra gió.

– Không gãi, chà xát mạnh vào các nốt mụn nước thủy đậu, tránh để dịch lây lan ra nhiều hơn.

– Giữ gìn vệ sinh cơ thể với các dung dịch sát khuẩn chuyên dụng. Không dùng nước lạnh hoặc nước quá nóng, thay vào đó hãy sử dụng nước ấm để tắm rửa nhẹ nhàng.

– Khi nhận thấy có dấu hiệu của những biến chứng do thủy đậu gây ra, cần được đưa đến ngay cơ sở khám chữa bệnh để kịp thời xử trí.

– Cần chủ động cách ly trong thời gian mắc bệnh để tránh lây truyền bệnh cho những người xung quanh.

2.2 Dùng thuốc Tây

– Sử dụng thuốc tím đặc hiệu để bôi lên các nốt mụn trên cơ thể nhằm kháng viêm và ngăn ngừa sẹo hình thành.

– Khi mụn nước bị vỡ ra, sử dụng dung dịch xanh Methylen bôi lên vùng da đó. Lưu ý tuyệt đối không được dùng thuốc bôi mỡ Tetraxilin và mỡ Penixilin hay thuốc đỏ.

– Với đối tượng trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi và phụ nữ mang thai, tuyệt đối không dùng kem trị ngứa mà thành phần có chứa Phenol.

3. Một số vấn đề khác cần chú ý đối với bệnh thủy đậu

3.1 Làm sao để phòng ngừa?

Hiện nay, tiêm ngừa vắc xin thủy đậu là biện pháp phòng tránh hiệu quả và lâu dài nhất, nhất là đối với trẻ em. Nếu gia đình bạn có con nhỏ, hãy đưa trẻ tới cơ sở y tế uy tín để được tiêm phòng theo đúng liều lượng quy định. Bao gồm:

• Mũi 1: Được tiêm khi trẻ trên 1 tuổi.
• Mũi 2: Với trẻ từ 1 – 13 tuổi, tiêm cách mũi 1 tối thiểu 3 tháng và tiêm cách mũi 1 ít nhất 1 tháng đối với trẻ trên 13 tuổi.

Trong trường hợp tiếp xúc với người đang mắc bệnh thủy đậu mà bản thân chưa tiêm ngừa vắc xin, bạn cần tiêm chủng ngừa trong 3 ngày sau đó. Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người nhiễm bệnh hay chạm vào các mụn nước thủy đậu. Người bệnh cần được cách ly với gia đình cũng như cộng đồng để ngăn chặn lây nhiễm rộng rãi.

3.2 Những gì người bị thủy đậu nên ăn và nên kiêng

3.2.1 Thực phẩm nên ăn

• Cần bổ sung nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin và khoáng chất vào các bữa ăn hàng ngày. Đặc biệt là các loại rau củ quả dồi dào vitamin A, C, bioflavonoid như cà rốt, dưa chuột, bông cải…
• Thực phẩm giàu kẽm, magie, canxi có trong ngũ cốc nguyên hạt, mầm lúa mì, rau chân vịt, nấm, các loại hạt, yến mạch, hạt bí ngô hay socola đen…
• Ưu tiên lựa chọn các món ăn thanh đạm, dạng lỏng, mềm dễ tiêu hóa như cháo đậu xanh, cháo gạo lứt, cháo tiểu mạch, cháo củ năng, súp…
• Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày. Có thể bổ sung thêm các loại nước ép trái cây khác để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

3.2.2 Thực phẩm cần kiêng

• Các loại thực phẩm cay nóng gồm ớt, tiêu, gừng, tỏi, mù tạt, hành tây… hay thực phẩm quá mặn, chứa nhiều dầu mỡ dễ gây nhiệt miệng và đau họng.
• Tình trạng bệnh có thể sưng viêm và khiến mụn đỏ xuất hiện lâu hơn khi ăn thực phẩm chứa chất béo bão hòa như thịt cùng các sản phẩm từ sữa như bơ, phô mai, yogurt…
• Các loại thịt có tính ấm, tính nóng như thịt gà và thịt chó có thể làm tăng nguy cơ bội nhiễm.
• Lượng histamin có nhiều trong hải sản dễ gây dị ứng và ngứa thêm trầm trọng hơn.
• Những thực phẩm giàu axit như cam, chanh, cà phê, socola… sẽ gây sưng tấy làm tổn thương ở vùng da nổi mụn nước.
• Các món ăn từ nếp gồm xôi, bánh chưng, bánh dày…
• Thực phẩm có hàm lượng arginin cao có thể kể đến như đậu phộng, các loại hạt, nho khô…
• Đặc biệt, bệnh nhân thủy đậu cần nhớ kiêng kị thực phẩm nhục quế bởi trong thành phần giàu tính đại nhiệt sẽ gây tổn hại âm chất, dễ khiến bệnh trầm trọng hơn.

3.3 Làm thế nào để phòng tránh lây nhiễm bệnh?

Tiêm chủng vaccine thủy đậu vẫn là cách phòng tránh lây nhiễm bệnh hữu hiệu nhất. Đặc biệt đối với trẻ em, việc này càng thêm quan trọng và cần thiết nên được các bậc làm cha mẹ lưu tâm.

Trường hợp chưa được tiêm ngừa vaccine mà có tiếp xúc với người bệnh, bạn cần chủng ngừa trong vòng 3 ngày sau đó. Tuyệt đối không dùng chung các vật dụng cũng như tránh tiếp xúc với bệnh nhân.

Người bệnh cần được cách ly và đồng thời nơi ở của họ cũng phải thường xuyên được vệ sinh bằng các dung dịch tẩy rửa chuyên dụng để hạn chế tối đa sự lây lan bệnh ra cộng đồng.

>>>> đọc thêm : Bệnh Chàm là gì? nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị hiệu quả

4. Lời kết

Thủy đậu là bệnh ngoài da thường gặp, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống sinh hoạt cũng như công việc cá nhân. Do chưa có thuốc đặc trị nên để phòng bệnh thủy đậu, bạn nên tiêm ngừa vaccine đúng liều lượng.

Ngoài ra, bạn cần lưu ý các triệu chứng bất thường để được điều trị kịp thời, đúng cách và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Chúc bạn và gia đình luôn có một sức khỏe tốt.